Gerelateerde onderwerpen
Inleiding
Furunkels zijn huidabcessen veroorzaakt door Staphylococcus-infectie, waarbij een haarzakje en het omliggend weefsel betrokken zijn. Karbunkels zijn clusters van furunkels, die subcutaan verbonden zijn, waardoor ze diepe abcessen en littekens veroorzaken. Ze zijn kleiner en meer oppervlakkig dan subcutane abcessen. De diagnose wordt gesteld op basis van de kliniek. De behandeling bestaat uit warme compressen (comfort) en vaak orale antistaphylococcen antibiotica. Zowel furunkels en karbunkels kunnen voorkomen bij gezonde jonge mensen, maar komen meer voor bij obesen, immuungecomprommiteerden, ouderen en diabetici. Geclusterde gevallen kunnen voorkomen bij mensen in dichtbevolkte wijken met relatief slechte hygiëne of bij contacten tussen patiënten, die besmet zijn met virulente stammen. Predisponerende factoren zijn bacteriële kolonisatie van de huid, warme en vochtige klimaten en occlusie of abnormale folliculaire anatomie (bijvoorbeeld comedonen bij acne).
Symptomen
Furunkels zijn aanwezig op de hals, borst, gezicht en billen. Ze zijn ongemakkelijk en kunnen pijnlijk zijn wanneer ze nauw verbonden zijn met onderliggende structuren (bijv. op de neus, oor of vingers). Klinisch is het een knobbel of pustul, die necrotisch weefsel en pus afscheidt. Karbunkels kunnen worden vergezeld door koorts en algehele malaise.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld door klinisch onderzoek. Materiaal voor de kweek moet worden verkregen van patiënten met een enkele furunkel op de neus of het centrale gezicht, van patiënten met multiple furunkels en van immuungesuppresseerde patiënten.
Behandeling
Behandeling van een laesie bestaat uit bedekking met warme compressen om de laesie tot een punt te vormen zodat het spontaan draineert. Een patiënt met een furunkel in de neus of in het centrale aangezicht of met meerdere furunkels of karbunkels krijgt penicillinase-resistente beta-lactam (bijvoorbeeld dicloxacillin of cephalexin 500 mg po 4 x daags). Gebruik van initiële empirische therapie tegen MRSA wordt meestal niet aangeraden, tenzij er klinische bewijzen zijn. Als resistente stammen of een gecompliceerde infectie klinisch verdacht wordt, zijn alternatieve empirische keuzes (trimethoprim-sulfamethoxazole, levofloxacin en moxifloxacin). Systemische antibiotica zijn nodig voor grotere laesies, laesies die niet reageren op lokale zorg, wanneer er bewijs is voor uitbreidende cellulitis, immunogecompromitteerde patiënten en patiënten met risico op endocarditis. Incisie en drainage is soms noodzakelijk en is geïndiceerd bij een abcederende furunkel of karbunkel. Furunkels recidiveren vaak en kunnen worden voorkomen door adequate hygiene, door het geven van onderhoudsantibiotica gedurende 2 maanden. Patiënten met recidiverende furunkulosis moeten behandeld worden voor de predisponerende factoren zoals obesitas, diabetes, bedrijfs-en industriële blootstelling aan opwekkende factoren en nasale kolonisatie met Staphylococcus aureus of methicilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA).
Bron
- Rook's Textbook of dermatology 7th Edition 2004.
- Foto's: Dermis.
